FUNDACJA: Fundacja – dokumenty, powstanie, organy

Zakładanie i rejestracja spółek + obsługa prawna + obsługa księgowa (Poznań)

Zadzwoń i sprawdź naszą ofertę, tel. (061) 86-888-48

www.matysiak-kancelaria.pl

Dokument kreujący powstanie fundacji, tryb jej utworzenia podstawy oraz zakres działania, organy.

Fundacja działa na podstawie ustawy i statutu.

Utworzenie fundacji wymaga 3 kroków:

złożenia oświadczenia woli przez fundatora (akt fundacyjny),
ustanowienia statutu fundacji,
rejestracji fundacji w KRS.
Oświadczenie woli
Aktem fundacyjnym fundacji (kreującym jej powstanie) jest oświadczenie woli fundatora o ustanowieniu fundacji. Musi być ono złożone w formie aktu notarialnego. Wyjątkiem w tym zakresie jest ustanowienie fundacji w testamencie.
W oświadczeniu woli fundator powinien wskazać cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację. Według ustawy, składnikami tymi mogą być pieniądze, papiery wartościowe oraz rzeczy ruchome i nieruchomości, oddane na własność fundacji. Jest to wyliczenie niepełne i należy uznać, że składnikami majątku mogą być wszelkie przedmioty i prawa majątkowe, mające określoną wartość majątkową, stanowiące własność fundatora, zbywalne lub możliwe do ustanowienia. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, wartość przekazanego jej majątku nie może być mniejsza, niż 1.000 złotych.
Akt fundacyjny jest czynnością prawną zobowiązującą, dokonaną pod warunkiem zawieszającym. Fundator zobowiązuje się w nim do przekazania określonego majątku fundacji, która dopiero uzyska osobowość prawną. Do czasu jej uzyskania, obowiązek świadczenia przez fundatora jest zawieszony. Do czasu rejestracji fundacji w KRS, oświadczenie o jej ustanowieniu może też zostać przez fundatora odwołane.
Jeżeli oświadczenie o ustanowieniu fundacji zawarte jest w testamencie, powinien on zawierać: cel fundacji, składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację oraz powinien ustanawiać fundację spadkobiercą.
Statut
Po złożeniu oświadczenia, fundator powinien ustanowić statut fundacji. Odmiennie niż przy osobach prawnych typu korporacyjnego, statutu fundacji nie można traktować jako umowy. W fundacji nie ma członków założycieli czy wspólników. Statutu fundacji nie uchwala jej organ, ale fundator, znajdujący się poza jej strukturami. Statut jest zbiorem przepisów, na których podstawie ma działać fundacja.
Jeśli fundację ustanowiono w testamencie, ale jej fundator nie zamieścił w nim statutu i nie upoważnił do tego określonej osoby, mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego o poleceniu (art. 982 – 985). Osobą obarczoną poleceniem może być jedynie spadkobierca lub zapisobierca.
Statut nie musi być ustanowiony w formie aktu notarialnego. Wystarczy zwykła forma pisemna.
Statut fundacji powinien zawierać (obligatoryjnie):
nazwę,
siedzibę i majątek,
cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji,
skład i organizację zarządu; sposób jego powołania,
obowiązki i uprawnienia zarządu i jego członków.
Siedziba fundacji musi znajdować się na terytorium RP. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność tylko na terenie jednego województwa, musi mieć siedzibę na jego terenie. Cel fundacji musi być społecznie lub gospodarczo użyteczny (patrz pyt. 41), a zasady, formy i zakres działalności, zmierzać do realizacji tego celu.
Statut może też zawierać inne zapisy. Jeżeli jednak w przyszłości ma być możliwa zmiana celu fundacji lub jego statutu, statut musi to dopuszczać. W przeciwnym razie zmiana celu bądź statutu może być niemożliwa.
Jeżeli fundacja chce mieć status organizacji pożytku publicznego (OPP), jej statut musi dodatkowo zawierać zapisy wymagane przez ustawę o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
Organy fundacji

Jedynym obligatoryjnym organem fundacji jest zarząd. Statut może przewidywać inne – dobrowolne – ograny fundacji. Statut powinien określać (obligatoryjnie) skład i organizację zarządu, sposób powoływania członków zarządu, obowiązki i uprawnienia zarządu i jego członków. Pierwszych członków zarządu powołuje zwykle fundator. Może upoważnić do tego inną osobę. W fundacji powstałej na mocy testamentu, który nie zawierał wskazania osoby upoważnionej do uchwalenia statutu i ustanowienia organów, osobą upoważnioną jest osoba obarczona poleceniem. Organem może być także fundator.
Zarząd fundacji kieruje jej działalnością oraz reprezentuje fundację na zewnątrz. Zarząd ma kompetencję do prowadzenia wszelkich spraw fundacji, chyba że w statucie wskazany zostanie jako właściwy inny organ.
Jeżeli fundacja chce uzyskać status OPP, musi mieć ustanowiony organ kontroli (kolegialny, odrębny od organu zarządzającego i niepodlegający mu w zakresie kontroli wewnętrznej lub nadzorze).
Nadzór bezpośredni nad fundacją sprawuje sąd rejestrowy. Nadzór pośredni nad działalnością fundacji sprawuje minister właściwy ze względu na zakres działania i cele fundacji oraz starosta właściwy ze względu na siedzibę fundacji, którzy mogą występować do sądu o zastosowanie odpowiednich środków nadzoru:
wystąpienie do sądu o uchylenie uchwały zarządu rażąco sprzecznej z celem fundacji, statutem lub przepisami prawa (art. 13 Ustawy),
wystąpienie do sądu o wstrzymanie wykonania uchwały do czasu rozstrzygnięcia spr. (art. 13 Ustawy),
wyznaczenie zarządowi terminu do usunięcia uchybień w przypadku gdy działalność zarządu narusza przepisy prawa, statutu lub jest niezgodna z celem fundacji albo zażądania zmiany zarządu (art. 14 ust. 1 Ustawy),